Ο Κάδμος είχε σκοτώσει τον Δράκο που φρουρούσε την κρήνη κι αφάνιζε όσους πήγαιναν για νερό. Κατόπιν, με συβουλή της Αθηνάς έσπειρε τα δόντια του στη γη κι αμέσως φύτρωσαν ένοπλοι άντρες, οι λεγόμενοι Σπαρτοί, που, σύμφωνα με το Φερεκύδη, ο Κάδμος άρχισε να τους πετροβολεί κι εκείνοι, νομίζοντας ότι λιθοβολούνται μεταξύ τους άρχισαν τη μάχη με αποτέλεσμα να σκοτωθούν όλοι εκτός από πέντε, τον Εχίονα, τον Ουδαίο, τον Χθόνιο, τον Υπερήνορα και τον Πέλωρο.
ΠΡΩΤΑ-πρώτα ας δούμε ποιοι ήσαν οι λεγόμενοι Σπαρτοί, έτσι όπως διαβάζουμε το κείμενο στην «Ελληνική Μυθολογία» της Εκδοτικής Αθηνών:
Όταν ο Κάδμος σκότωσε το Δράκοντα της Θήβας και έσπειρε τα δόντια του, φύτρωσαν από τη Γη οπλισμένοι άντρες, που τους είπαν Σπαρτούς. Ο Κάδμος, σαν τους είδε οπλισμένους, πήρε πέτρες και τις πετούσε ανάμεσα τους. Αυτοί τότε νόμισαν πως κάποιος από τους δικούς τους είχε αρχίσει το πετροβόλημα, παρεξηγήθηκαν και άρχισαν να χτυπιούνται μεταξύ τους. Έτσι εξοντώθηκαν οι περισσότεροι Σπαρτοί. Απόμειναν μόνο πέντε από αυτούς, ο Εχίων, ο Χθόνιος, ο Ουδαίος, ο Υπερήνωρ και ο Πέλωρ(ος). Αυτοί είχαν τη μεγαλύτερη δύναμη μετά τον Κάδμο και έγιναν οι γενάρχες των πιο σπουδαίων αρχοντικών σπιτιών της Θήβας πλάι στους Καδμείους.
Ο πρώτος από αυτούς, ο Εχίων, ο πιο γενναίος, αξιώθηκε να μπει και στο σπιτικό του Κάδμου, αφού εκείνος του έδωσε γυναίκα μια από τις κόρες του, την Αγαύη, που του χάρισε γιο τον Πενθέα, αυτόν που, όπως είδαμε, έγινε και βασιλιάς της Θήβας, αλλά είχε κακό τέλος, γιατί εναντιώθηκε στη λατρεία του Διονύσου (σ. 74 κ.ε.).
Ο δεύτερος από τους Σπαρτούς, ο Χθόνιος, απόχτησε δυο γιους, τον Νυκτέα και τον Λύκο. Ο Νυκτέας έγινε πατέρας της Νυκτηίδας και της Αντιόπης. Την πρώτη από αυτές την πήρε γυναίκα ο μοναχογιός του Κάδμου, ο Πολύδωρος, που βασίλεψε μαζί της μετά τον πατέρα του και έτσι άφησε διάδοχο ένα γιο, τον Λάβδακο, τον πρώτο από τους Λαβδακίδες, τη μεγάλη γενιά της Θήβας (σ 84).
Η άλλη κόρη του Νυκτέα, η Αντιόπη, ζευγαρώθηκε κρυφά με τον Δία και έφερε στον κόσμο τον Αμφίονα και τον Ζήθο, αυτούς που μεγάλωσαν τη Θήβα και την περιτριγύρισαν με ένα καλοχτισμένο τείχος .
Από τους γιους του Χθονίου ο δεύτερος, ο Λύκος, βασίλεψε στη Θήβα δυο φορές σαν επίτροπος των απογόνων του Κάδμου, τη μια στη θέση του ανήλικου Λάβδακου και την άλλη στη θέση του επίσης ανήλικου Λάιου. Όμως τη δεύτερη φορά τον παραμέρισαν ο Αμφίων και ο Ζήθος.
Σαν πέθαναν κι αυτοί, οι Θηβαίοι έφεραν στο θρόνο τον Λάιο. Ένας απόγονος εκείνου του Λύκου, με το ίδιο όνομα, τον καιρό που ο Ηρακλής είχε κατεβεί στον Άδη για να φέρει τον Κέρβερο, βρήκε ευκαιρία, ήρθε από την Εύβοια στη Θήβα, σκότωσε τον Κρέοντα και του πήρε την εξουσία. Την έχασε όμως σε λίγο μαζί με τη ζωή του από τα χέρια του Ηρακλή.
Ενός άλλου Σπαρτού, του Ουδαίου, απόγονος ήταν ο Ευήρης που, σαν έσμιξε με τη νύμφη Χαρικλώ, απόχτησε γιο τον Τειρεσία, τον πιο ξακουσμένο μάντη της Θήβας. Από τους Σπαρτούς κρατούσε και ο Μενοικέας, ο πατέρας του Κρέοντα.
Ο Κρέων βασίλεψε κι αυτός επανειλημμένα σαν επίτροπος της νόμιμης εξουσίας, τη μια όταν σκοτώθηκε ο Λάιος και πριν ν' ανεβεί στο θρόνο ο Οιδίπους, την άλλη όταν απομακρύνθηκε ο Οιδίπους και πριν ενηλικιωθούν τα παιδιά του Οιδίποδα, και τελευταία όταν τα παιδιά του Οιδίποδα, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης, αλληλοσκοτώθηκαν για τη βασιλεία. Την αδελφή του Κρέοντα, την Ιοκάστη ή Επικάστη, είχαν γυναίκα πρώτα ο Λάιος και ύστερα ο Οιδίπους.
Ο Κρέων πήρε δυο γυναίκες, την Ευρυδίκη και την Ηνιόχη. Από την πρώτη απόχτησε δύο γιους και από τη δεύτερη δύο κόρες. Από τους γιους του ο ένας, ο Μενοικέας, γκρεμίστηκε θεληματικά από τα τείχη της Θήβας, γιατί έτσι, σύμφωνα με κάποιο χρησμό, θα σωζόταν η πόλη από την πολιορκία των Επτά. Ο άλλος, ο Αίμων, συνδέθηκε με την Αντιγόνη και συμμερίστηκε το τέλος της. Από τις κόρες του Κρέοντα η πρώτη, η Μεγάρα, δόθηκε σαν έπαθλο στον Ηρακλή, όταν αυτός ελευθέρωσε τη Θήβα από την υποταγή της στον Ορχομενό, και η δεύτερη στον Ιφικλή.
Τι λέει η λαογραφία και η ιατρική επιστήμη
Αυτά, λοιπόν, με τους Σπαρτούς. Που ονομάστηκαν έτσι γιατί ο Κάδμος όταν σκότωσε το δράκοντα της Θήβας έσπειρε τα δόντια του και φύτρωσαν από τη γη οπλισμένοι άντρες!
Ο μύθος αυτός ερχόταν στο νου μας, επειδή σαν παιδιά στα χωριά μας βλέπαμε πολλά «παράξενα» τα οποία ερμηνεύαμε με βάση του μύθους.
Για παράδειγμα, ορισμένες γερόντισσες, επειδή πίστευαν ότι κάποια γειτόνισσα τους είχε κάνει... μάγια, όταν έβλεπαν στο δρόμο σκοτωμένο φίδι, έπαιρναν το κεφάλι του και του έβγαζαν τα δόντια για να τα σπείρουν –λέει- στο... σπίτι της κακιάς μάγισσας! Κι όχι μόνο!
Πολλές φορές βύθιζαν το δόντι του φιδιού σε ρίζες δένδρων ακόμη και σε γλάστρες, «για να δυναμώσουν», δηλαδή για να γίνουν μεγάλα και τρανά!
Αλλά εάν αυτά ανήκουν στη σφαίρα της αναζήτησης κάποιων χωρικών, από πλήθος παρατηρήσεων των παιδιάτρων και παιδοψυχιάτρων , οι οποίοι, όταν βλέπουν ότι ένα παιδί «δεν είναι σπαρτός» (δηλαδή αντρειωμένος), λένε την παροιμία: «Δόντια να μην είχε ακόμα θα βύζαινε»!.. Το ίδιο λένε και για τους παλιμπαιδίζοντες:
«Ακόμα δεν του φάνηκαν τα δόντια»! Ή: «Ακόμα δεν έβγαλε τον φρονιμίτη»!
Τα δόντια και η σημειολογία τους
Σε μία τηλεοπτική εκπομπή που κάναμε με τον γνωστό δημοσιογράφο και ιστορικό ερευνητή κ. Κώστα Δούκα, έδειξε μία φωτογραφία μέσα από ένα βιβλίο του, όπου εικονίζονταν δόντια ανθρώπου - γίγαντος, πράγμα που σημαίνει ότι η Ελληνική Μυθολογία, αλλά και η Αγία Γραφή έχουν δίκιο. Άλλωστε, μέσα στο βιβλίο μας «Αγία Γραφή και Εξωγήϊνα Όντα: Η αλήθεια και τα παραμύθια», υπάρχει ολόκληρο κεφάλαιο γι’ αυτό το θέμα και όλες οι αναφορές που κάνει η Παλαιά Διαθήκη για τους Γίγαντες, αλλά και για τους Τιτάνες.
Ένα επίσης ενδιαφέρον κείμενο αλιεύουμε μέσα από το διαδίκτυο το οποίο, γράφοντας για τα δόντια, μεταξύ άλλων, αναφέρει και τα εξής:«… Η οδοντοφυία είναι από τις πρώτες παρατηρούμενες μεταβολές στην ανάπτυξη του ανθρώπου και από τις ιδιαιτέρως σχολιαζόμενες, καθώς συμβαίνουν στην τρυφερή ηλικία κατά την οποία το παιδί είναι αντικείμενο συνεχούς παρατήρησης, επίβλεψης και φροντίδας. Είναι ακόμα από τις μεταβολές που συνδυάζονται με προβλήματα τα οποία παρ' όλο που δεν επιφέρουν βλάβες ή κινδύνους για την υγεία, δημιουργούν όμως συμπτώματα και ανησυχία. Η παροιμία «Τα δόντια είναι η πρώτη πίκρα στα παιδιά» δηλώνει ακριβώς αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση και υπονοεί ότι έχουν ακόμα πολλές πίκρες να ακολουθήσουν στην πορεία της ζωής.
Η συμπαράσταση της μάνας, οι φροντίδες της και η πρωτόγονη εμπειρική της παρέμβαση (τρίψιμο των ούλων με το δάκτυλο, επάλειψή τους με ρακί, χορήγηση αφεψημάτων με κατευναστική δράση ή χορήγηση αναλγητικών) αποκτά σχεδόν συμβολική σημασία. Τη σημασία του συνεχούς ενδιαφέροντος και τη βεβαιότητα ότι μπορεί να στηριχτούμε στην αγάπη της, σε κάθε δύσκολη περίσταση. Ενδεικτική είναι η παλαιά Αθηναϊκή παροιμία:
«Να τό ξερε η μανούλα μου που βγάζω τα δοντάκια νά πιανε να με τύλιγε με μαλακά μπαμπάκια».
Οι διαδικασίες της νεογιλής οδοντοφυίας συμβαίνουν βέβαια στη βρεφική και της μόνιμης στην πρώτη παιδική ηλικία, γι' αυτό και παροιμίες αναφερόμενες στην οδοντοφυία υπονοούν νεαρή ηλικία ή ειρωνεύονται παλιμπαιδίζοντες ενηλίκους: «(Ακόμα) δεν του φάνηκαν τα δόντια του», «(Ακόμα) δεν έβγαλε το σκυλόδοντο».
Από τις παραλλαγές στην εμφάνιση των δοντιών προσπαθεί ο λαϊκός άνθρωπος να βγάλει οιωνούς, να προβλέψει τη μελλοντική υγεία, την τύχη και τη μακροζωία του παιδιού. Δεν ξέρω πώς και γιατί, αλλά ήταν καθιερωμένη η αντίληψη ότι ένα παιδί με αραιά δόντια είχε λίγη ζωή μπροστά του: «(Α)δόντια ανάρια, λίγα φεγγάρια», «Αριά δόντια, ολιγόχρονος». Αντιθέτως τα στραβά δόντια προοιώνιζαν καλή τύχη: «Στραβά δόντια, ίσια μοίρα».
Ο άνθρωπος με μεγάλα δόντια θεωρείται από τις φυσιογνωμικές παροιμίες καλόψυχος - και έτσι είναι περιζήτητος ως σύζυγος: «Ο λωβός (= κακός) άντρας αυτιάς, ο λωβότερος χειλάς, ο καλός άντρας μυτάς, ο καλύτερος δοντάς.»
Ακόμα και την ύπαρξη υπολειμμάτων τροφής στα δόντια αξιολογεί η λαϊκή σοφία προκειμένου να βγάλει συμπεράσματα για τους ανθρώπους. Ένας πολύ φτωχός δεν έχει να φάει κι ένας που δεν τρώει δεν έχει υπολείμματα τροφής στα δόντια του. Ως εκ τούτου αυτός δεν χρειάζεται να καθαρίσει (με οδοντογλυφίδα - συνηθέστερα, ριγανόξυλο τότε) τα δόντια του. Γι αυτό κι έλεγαν για τον άνθρωπο με έσχατη φτώχεια ότι, «Δεν έχει να ξύσει τα δόντια του».
Γνωστά είναι και τα προβλήματα των δοντιών στους ενήλικες, κυρίως το σάπισμά τους, εξ αιτίας της κακής φροντίδας της στοματικής υγείας. Οι εποχές που οι οδοντίατροι ήταν αποκλειστικά εμπειρικοί (συχνότατα κουρείς) δεν είναι μακρινές και οι φοιτητές της οδοντιατρικής έφταναν, ακόμα τη δεκαετία του 40, να ανατρέπουν τα οχήματα (άμαξες, κάρα κλπ) των πλανόδιων εμπειρικών οδοντογιατρών προκειμένου να περιορίσουν τη δράση τους. Έτσι η αποκλειστική παρέμβαση ήταν η εξαγωγή του άρρωστου δοντιού: «Όταν σου πονεί το δόντι, βγάζε το».
Η παροιμία υπονοεί επίσης την ανάγκη οριστικών λύσεων σε κάθε πρόβλημα που δυσκολεύει τη ζωή μας. Σπέρμα προληπτικής οδοντιατρικής περικλείει η παροιμία
«Κοίτα το γερό το δόντι», που σημαίνει και την ανάγκη να ασχολούμαστε με υποθέσεις που έχουν θετική προοπτική κι όχι με χαμένες υποθέσεις, όπως λ.χ. χαμένη υπόθεση ήταν τότε ένα σάπιο δόντι.
Η ανατολή των δοντιών σημαίνει τη δύση του θηλασμού, καθώς το παιδί μπορεί πλέον να δαγκώνει τη θηλή του μαστού και να προκαλεί πόνο στη μητέρα. «Δόντια να μην είχε, ακόμα θα βύζαινε», λέει η παροιμία που αναφέρεται και σε περιπτώσεις ανώριμων ατόμων, σε εκείνους που παλιμπαιδίζουν αλλά και σε εκείνους που εξαιτίας της στάσης και της διαγωγής τους χάνουν δικαιώματα ή προνόμια.
Οι πόνοι και τα βάσανα - βασανάκια της αγάπης παραβάλλονται με τους πόνους των δοντιών, είτε της οδοντοφυίας είτε του χαλασμένου δοντιού. Γι αυτό η φράση
«Του πονεί το δόντι» ή «Πονάει το δοντάκι του», σημαίνει ότι κάποιος είναι ερωτευμένος. Η παροιμιώδης έκφραση έχει χρησιμοποιηθεί και σε νεώτερα ελαφρά τραγούδια.
Υπάρχει μια ακόμα παροιμία για δόντια που πρέπει να αναφερθεί, καθώς σχετίζεται με πανάρχαιες πίστεις και αντιλήψεις, με πανάρχαια Ελληνικά νεκρικά έθιμα. Είναι γνωστό το έθιμο με το νόμισμα το οποίο έπρεπε να τοποθετείται σε κάθε νεκρό - αμοιβή για τον βαρκάρη που θα τον περνούσε την Αχερουσία, στο αγύριστο ταξίδι του για τον κάτω κόσμο. Η αντίληψη αυτή διασώζεται στην παροιμία «Έχει τη δραχμή στα δόντια», που λεγόταν για κάθε ετοιμοθάνατο ή βαρειά άρρωστο με κακή πρόγνωση…».
πηγη
Οι διαχειριστές του katohika.gr διατηρούν το δικαίωμα τροποποίησης ή διαγραφής σχολίων που περιέχουν υβριστικούς – προσβλητικούς χαρακτηρισμούς. Απαγορεύεται η δημοσίευση συκοφαντικών ή υβριστικών σχολίων.Σε περίπτωση εντοπισμού τέτοιων μηνυμάτων θα ακολουθεί διαγραφή
Φιλε μου ο σημερινός εχθρός σου είναι η παραπληροφόρηση των μεγάλων καναλιών. Αν είδες κάτι που σε άγγιξε , κάτι που το θεωρείς σωστό, ΜΟΙΡΆΣΟΥ ΤΟ ΤΩΡΑ με ανθρώπους που πιστεύεις οτι θα το αξιολογήσουν και θα επωφεληθούν απο αυτό! Μην μένεις απαθής. Πρώτα θα νικήσουμε την ύπνωση και μετά ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ τα υπόλοιπα.
Social Plugin