«Ιλίγγους προκαλεί στο κυβερνητικό επιτελείο το “κίνημα των διοδίων”», γιατί «δημιουργεί προηγούμενο για ενδεχόμενη γενίκευση του φαινομένου και σε άλλες καθημερινές δραστηριότητες των δυσαρεστημένων πολιτών».
Η εκτίμηση περιέχεται σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Τα Νέα» (15/1) με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Φοβούνται το κίνημα του “δεν πληρώνω πουθενά”», το οποίο υπογράφεται από τη συνήθως καλά πληροφορημένη από έγκυρες πηγές κ. Βούλα Κεχαγιά.
Το ρεπορτάζ αναφέρεται σε ειδικές «κυβερνητικές συσκέψεις» για το θέμα, όπου εκτιμήθηκε ότι «δεν πρόκειται για παροδική αντίδραση που θα ξεφουσκώσει», αντίθετα εκφράζει «ένα βουβό μέχρι σήμερα κίνημα πολιτών» και μια «συσσωρευμένη δυσαρέσκεια μηνών απέναντι στη συνολική οικονομική πολιτική».
Η ανησυχία φαίνεται ότι κορυφώθηκε, σε τέτοιο σημείο που σε «κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος» αποδίδεται η φράση (σε εισαγωγικά μέσα στο κείμενο της Β. Κ.): «Για φανταστείτε, αύριο μεθαύριο, να αρχίσουν οι πολίτες να μην πληρώνουν εισιτήρια στα μέσα μεταφοράς, να αρνούνται να πληρώσουν φόρους και εισφορές στα δημόσια ταμεία…»
Το τέλος της αυτοπεποίθησης
Είναι η πρώτη φορά από την ημέρα που υπογράφτηκε και άρχισε να εφαρμόζει το Μνημόνιο, που η κυβέρνηση δείχνει πραγματικά να ανησυχεί για τα αποτελέσματα της πολιτικής της.
Μέχρι πρόσφατα, παρά τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων που έδειχναν τη βαθιά δυσαρέσκεια της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών για την κυβερνητική πολιτική, στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατούσε η αισιόδοξη εκτίμηση ότι το επιχείρημα «Μνημόνιο ή χρεοκοπία» ή η παραμυθία «σκληρά μεν, αλλά αναγκαία τα μέτρα» και «δεν θα πάνε χαμένες οι θυσίες του λαού» έπειθαν και κρατούσαν σε κατάσταση παθητικής αναμονής τον πολύ κόσμο.
Η αισιοδοξία αυτή στηριζόταν και στην ικανοποίηση που επικρατούσε στην κυβέρνηση από το βαθμό «απόδοσης» των αντιλαϊκών μέτρων. Όλα έδειχναν πως βαδίζουν στη σωστή κατεύθυνση, η κυβερνητική πολιτική γίνεται τουλάχιστον ανεκτή, τα μέτρα αποδίδουν σε εισπρακτικό – δημοσιονομικό επίπεδο…
Η αισιοδοξία αυτή καθησύχαζε τα κυβερνητικά επιτελεία και δεν έκανε άμεσα ορατή τη συσσώρευση δυσαρέσκειας, αλλά και την προσέγγιση ενός ορίου, πέρα από το οποίο ο «ασθενής» αρχίζει να αντιδρά αρνητικά στη «θεραπεία».
Όταν οι αλλεπάλληλες αυξήσεις διοδίων έρχονται να προστεθούν στις αλλεπάλληλες αυξήσεις του φορολογικού βάρους των χαμηλών εισοδημάτων, τις αλλεπάλληλες περικοπές αμοιβών και τις ασταμάτητες αυξήσεις αγαθών πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, αρχίζει να λειτουργεί ο μηχανισμός της σταγόνας που ξεχειλίζει το ποτήρι.
Γκρίζα χρώματα στο σκηνικό
Το σκηνικό αυτό αποκτά πιο γκρίζα για την κυβέρνηση απόχρωση, καθώς στην ίδια χρονική περίοδο είναι υποχρεωμένη να αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις των εργαζομένων στους κλάδους που δέχονται τη νεοφιλελεύθερη επίθεση (ΔΕΚΟ, μέσα μαζικής μεταφοράς…), οι οποίες πιθανότατα θα συνοδευτούν και από τις αντιδράσεις των χρηστών των υπηρεσιών τους, που θα βρεθούν άμεσα αντιμέτωποι με τεράστιες αυξήσεις (εισιτήρια, τιμή ηλεκτρικού ρεύματος, τελών κ.λπ.).
Ήδη στον τομέα των μέσων μαζικής μεταφοράς οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση είναι μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες που αντιμετώπισε μέχρι σήμερα. Γεγονός που φαίνεται να την οδηγεί και σε μια απόπειρα μείωσης της έντασης και λείανσης των σημείων σύγκρουσης με τους εργαζόμενους. Απόπειρα που δεν μπορεί, όμως, να αποδώσει, καθώς η ουσία της πολιτικής της δεν αλλάζει, αφενός, αφετέρου η προπαγανδιστική φιλολογία περί «υψηλόμισθων κηφήνων» δεν φαίνεται να βρίσκει την αναμενόμενη ανταπόκριση, έτσι όπως πηγαίνει χέρι χέρι με τις ληστρικές αυξήσεις εισιτηρίων.
Ανοιχτά πολλά μέτωπα
Από την άλλη, στο μέτωπο των «κλειστών» επαγγελμάτων το «καλό κλίμα» που προβαλλόταν ως επιτυχία μέχρι χθες, δεν φαίνεται να διατηρείται. Η κυβερνητική γραμμή δύσκολα συμβιβάζεται με τις απαιτήσεις των επαγγελματιών, οι οποίες δεν αντιμετωπίζουν τόσο έντονη δυσαρέσκεια στους κόλπους της «κοινής γνώμης».
Χαρακτηριστικό της κατάστασης που διαμορφώνεται είναι ότι η ανησυχία για την εξάπλωση του «κινήματος δεν πληρώνω» δεν οφείλεται πια μόνο σε μια «ιδεολογική» άρνηση, αλλά και σε κοινωνική απροθυμία, ακόμη και απλή οικονομική αδυναμία, για την καταβολή τιμήματος για υπηρεσίες που έχουν χαρακτήρα κοινού αγαθού.
Όπως επισημαίνεται σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Καθημερινή» η αύξηση του «εισιτηρίου» στα δημόσια νοσοκομεία αντιμετωπίζεται ήδη ως αδιανόητη τόσο από το κοινό όσο και από το νοσηλευτικό προσωπικό. Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του προέδρου της ΟΕΓΝΕ, της ομοσπονδίας του νοσοκομειακών γιατρών: «Οι πολίτες νομιμοποιούνται από κάθε άποψη να μην πληρώσουν. Η υγεία είναι δημόσιο αγαθό, το οποίο το έχουν πληρώσει ήδη δύο φορές: μέσω της φορολογίας και μέσω των ασφαλιστικών εισφορών».
Οι εξελίξεις αυτές στο πεδίο της σύγκρουσης κοινωνικών στρωμάτων με τις επιλογές της κυβέρνησης άρχισαν ήδη να προκαλούν προβλήματα συνοχής στο εσωτερικό της κυβερνητικές παράταξης.
Φωνές ανησυχίας από τα μέσα
Η φιλοκυβερνητική συνδικαλιστική παράταξη ΠΑΣΚΕ, με ανακοίνωση 102 στελεχών της επικρίνει έντονα την κυβερνητική πολιτική ενώ ομάδα βουλευτών του ΠΑΣΟΚ ζητά (ως αντιστάθμισμα;) τη δημοσίευση της λίστας των μεγαλοοφειλετών του δημοσίου, που τα χρέη τους πήγε να παραγράψει στα μουλωχτά το υπουργείο Οικονομικών.
Η σχετική αναταραχή στο κυβερνητικό στρατόπεδο προκαλεί συχνά μπλέξιμο γραμμών. Στο ζήτημα των διοδίων, για παράδειγμα, την ώρα που ο αρμόδιος υφυπουργός προαναγγέλλει αναδιαπραγμάτευση με τους παραχωρησιούχους, ο υπουργός φέρεται να διαφωνεί, καθώς μια τέτοια αναδιαπραγμάτευση μπορεί να προκαλέσει αξιώσεις για νέες, πιο ευνοϊκές γι’ αυτές, συμβάσεις από την πλευρά των κοινοπραξιών.
Στο μέγαρο Μαξίμου φαίνεται πως δεν έχουν ακόμη αναλυτικά επεξεργαστεί γραμμή για την αντιμετώπιση αυτής της, άλλου είδους, κρίσης. Η πρόθεσή τους για πλήρη εφαρμογή των υποχρεώσεων έναντι της τρόικας είναι γνωστή και διακηρυγμένη. Αλλά το ζήτημα δεν είναι μόνο τι θέλει η κυβέρνηση, αλλά και τι θα μπορέσει να πράξει.
Στο κόκκινο η ανεργία
Το κλίμα ανασφάλειας, που αυξάνει τη δυσαρέσκεια για την κυβερνητική πολιτική, επιδεινώθηκε από τα νέα στοιχεία για την ανεργία που δόθηκαν στη δημοσιότητα: το 13,5% άγγιξε τον Οκτώβριο του 2010 στο σύνολο και το 34% στους νέους μέχρι 24 ετών! Σύμφωνα δε με εκτιμήσεις του επιστημονικού διευθυντή του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, Σάββα Ρομπόλη, στο τέλος του 2011 θα φτάσει το 22%.
Η δυσκολία της κυβέρνησης να χειριστεί τη νέα κατάσταση που πάει να διαμορφωθεί, μεταφράζεται σε βραχύχρονη ανακωχή αμηχανίας με την έμφαση, από πλευράς Μαξίμου, να δίνεται στις εξελίξεις που αναμένονται εκ Βρυξελλών. Τις οποίες το μέγαρο Μαξίμου προτίθεται να εμφανίσει ως επιτυχίες (ενίσχυση του μηχανισμού στήριξης, επιμήκυνση της αποπληρωμής του χρέους, ευρωομόλογο, ευρωπαϊκής κλίμακας αναδιάρθρωση…) και μάλιστα προσωπικές του Γ. Α. Παπανδρέου. Η σοβαρότητα των εξελίξεων στο οικονομικό και κοινωνικό πεδίο, όμως, είναι αμφίβολο αν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τακτικούς χειρισμούς ή με κινήσεις επικοινωνιακού χαρακτήρα, όπως ήταν συνηθισμένη η κυβέρνηση μέχρι σήμερα.
Χ. Γεωργούλας
Πηγή:Εποχή
Social Plugin