Ας κάνουμε μία προσπάθεια να προσεγγίσουμε τον "κωδικό Da Vinci". Όχι βέβαια με τη θεώρηση του Μπράουν αλλά με βάση τη γόνιμη περιέργεια.Το ανθρώπινο μάτι δύσκολα ξεχωρίζει τα ίδια καρέ που επαναλαμβάνονται στα έργα του.Θα μπορούσαμε να το κάνουμε με τη βοήθεια ενός υπολογιστή χρησιμοποιώντας τρία,ίσως και περισσότερα προγράμματα. Μπορούμε όμως να προσπαθήσουμε να εστιάσουμε στη λεπτομέρεια, όχι μόνον οπτικά αλλά και θεωρητικά.
Η "Μόνα Λίζα" είναι το πορτραίτο της συζύγου του Τζοκόντο (που παρήγγειλε το έργο) ή πρόκειται για την προσωπογραφία του καλλιτέχνη ? Είναι μία χαμογελαστή φιγούρα ? Είναι άνδρας ή γυναίκα ? Αν εξετάσουμε την οικονομική κατάσταση του μοντέλου,το κοινωνικό στάτους της εποχής και τις λοιπές προσωπογραφίες που φιλοτέχνησε ο Da Vinci,εύλογα θα απορήσουμε.Είναι αυτή κώμη ευγενούς κυρίας ? Πού είναι τα κοσμήματα ? Κοιτώντας τον πίνακα μας μαγνητίζει το βλέμμα της Τζοκόντα που πράγματι όλο ζωντάνια μας κοιτά κατάματα.Το σκούρο χρώμα όλου του έργου υποχρεώνει το μάτι μας να εστιάσει στην ανοιχτόχρωμη επιφάνεια του προσώπου και αναγκαστικά στο μόνο τονισμένο κομμάτι,τα μάτια της Μόνα Λίζα.
TO ΤΟΠΙΟ
Πίσω της βρίσκεται ένα μάλλον αποτρόπαιο τοπίο που καμμία σχέση δεν έχει με τη φύση που λάτρευε ο Leonardo.Στη μέση βρίσκεται το στοιχείο του νερού (που για τον καλλιτέχνη "έφερε ζωή") περικυκλωμένο από απόκρημνα βράχια.Η ξηρά αποδίδεται με αποχρώσεις που τρομάζουν.Αν απομακρύνουμε τη γυναικεία μορφή και κρατήσουμε το φόντο θα είμαστε βέβαιη πως πρόκειται για απεικόνιση της κόλασης του Δάντη. Η γυναίκα στέκει μπροστά από αυτό το τοπίο,με απόλυτη ηρεμία,ύφος καθησυχαστικό και βλέμμα βαρύτερο της ηλικίας της.Μοιάζει με μητέρα που απορροφά τους φόβους και τις ανησυχίες προστατεύοντας το παιδί της.Όλοι έχουμε συλλάβει τη μητέρα μας να μας κοιτά με βλέμμα που δεν είναι ξεκάθαρο αν είναι αυστηρό ή γελαστό,λυπημένο ή δυνατό,γεμάτο αυτοπεποίθηση ή βαθιάς ανησυχίας.Αυτό το φόντο,αν κοιτάξουμε στο βάθος,εκεί απ'όπου έρχεται το νερό,θα μας θυμίσει έναν άλλο πίνακα του ιδίου.Την "Παρθένο των βράχων".Ειδικά στη δεύτερη (επί ξύλου) εκδοχή του,όπου βοηθά και το χρώμα.Ανάμεσα απ'τα βράχια της Παρθένου,διακρίνουμε το ίδιο τοπίο.Λες και από εκεί να ξεκίνησε το νερό για να καταλήξει πίσω από την Τζοκόντα σε μιά αποτρόπαιη ακρογιαλιά.
ΑΝΑΛΟΓΙΕΣ
Ο Ζωγράφος έχει μελετήσει πολύ τις αναλογίες που πρέπει να τηρηθούν προκειμένου ν' αποδοθεί σωστά η απόσταση των αντικειμένων σ'ένα σχέδιο.Το μέγεθος της γυναίκας σε σχέση με το φόντο δικαιολογεί μόνον την πρόθεση του δημιουργού να δείξει πως η γυναίκα στέκει μπροστά σε μιά τοιχογραφία ή κάποιον πίνακα. Στέκει μπροστά απ'ένα ανθρώπινο δημιούργημα. Αν αναλογιστούμε τις ομοιότητες της Τζοκόντα με το πρόσωπο του καλλιτέχνη αλλά και την εμμονή του να ζωγραφίζει τις μητέρες ανάμεσα σε βράχους θα αναρωτηθούμε αν τελικώς η Τζοκόντα ήταν μία απεικόνιση της μητέρας του.Άλλωστε το έργο ποτέ δεν παραδόθηκε στον Τζοκόντο.
Ο "τελευταίος δείπνος" όπως ονομάζεται ο γνωστός "μυστικός δείπνος" είναι ίσως το μοναδικό έργο στον κόσμο που έχει δώσει τροφή για τη συγγραφή των περισσοτέρων βιβλίων,άρθρων και μελετών γύρω απ'το ίδιο θέμα.Η έλλειψη περίπλοκου φόντου μας αναγκάζει να εστιάσουμε στο χώρο του τραπεζιού.Αν προσέξουμε τις λεπτομέρειες,όπως άλλωστε θα ήθελε ο Da Vinci θα διαπιστώσουμε πως πολλά κομμάτια του έργου ή δεν έχουν φιλοτεχνηθεί από τον ίδιο ή αποδίδονται με τόσο απλό,σχεδόν παιδικό τρόπο προκειμένου να μην απασχολήσουν το βλέμμα μας.
ΑΝΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ
Ας δούμε επί παραδείγματι το τραπεζομάντιλο.Ο καλλιτέχνης είχε μελετήσει την απεικόνιση των υφασμάτων όσο κανείς άλλος. Τα "νερά" που δημιουργεί το ύφασμα,η φυσικότητα με την οποία κυλά προς το έδαφος 'ηταν ένα απ'τα πάθη του.Δεν είναι εύκολο να πιστέψουμε λοιπόν πως αυτό το τραπεζομάντηλο είναι ζωγραφισμένο από τα χέρια του ! Ακόμη και ο τρόπος που απεικονίζεται το βάθος των παραθύρων δείχνει παιδικός.Μου θυμίζει τη δασκάλα στο δημοτικό που εξηγεί πως να αποδίδεται ο κύβος και δεν αντιστοιχεί στο μεγαλείο του Da Vinci.Όλος ο πίνακας πλην της οροφής και των ανθρώπων δείχνει φτιαγμένος από χέρι κοινού θνητού,άπειρου ζωγράφου ενδεχομένως και ατάλαντου.Ας εστιάσουμε λίγο στα μέρη του πίνακα που δείχνουν απλά.Όσο η τεχνολογία μας βοηθά αποκαταστήσουμε όσα ο χρόνος απομάκρυνε η φαντασία μας μπορεί να αναζητά εξήγηση σε πολλά περίεργα και παράξενα.
- Στην ακριανή δεξιά αλλά και αριστερή πλευρά του πίνακα,διακρίνουμε κάθετες ρίγες στο τραπεζομάντηλο.Σε μία ίσως τραβηγμένη προσπάθεια απόδοσης των γραμμών και των κενών με σήματα μορς θα μπορούσαμε να έχουμε μία πρόταση.Αν δούμε το τραπεζομάντηλο ως επιφάνεια θα προσέξουμε πως τα τετραγωνάκια που συνθέτουν το σχέδιό του δεν είναι ίσα.Εκεί κρύβεται κάποιο μήνυμα άραγε? Μήπως ο καλλιτέχνης μας παραπέμπει σε κάποιο γνωστό (ίσως μαρμάρινο) δάπεδο ?
- Η αίθουσα γενικότερα προκαλεί απορίες.Πρόκειται για αρκετά μεγάλη,πολύ μακρυά αίθουσα που διαθέτει δύο παράθυρα και μία (προφανώς) μπαλκονόπορτα αλλά και οκτώ εσωτερικές πόρτες.Ποιό κτίριο διέθετε τέτοια αίθουσα και μπορούσε να ανοίξει τις πόρτες του στον Ιησού και τους μαθητές του ?
- Ο φωτισμός είναι ένα άλλο κεφάλαιο.Μία τόσο μεγάλη αίθουσα δεν διαθέτει φωτισμό.Δεν βλέπουμε κεριά ή πυρσούς.
- Δεξιά κ' αριστερά,ανάμεσα στις πόρτες υπάρχουν παραλληλόγραμμες διακοσμητικές τοιχογραφίες.Βρίσκονται όμως σε δυσανάλογο ύψος. Στον δεξιό τοίχο εντοπίζονται πολύ ψηλότερα απ'ότι στον αριστερό.
Η ΟΡΟΦΗ
Μετρώντας τα τετράγωνα της οροφής (το τετράγωνο είναι αλχημιστικό σύμβολο του χώρου) βρίσκουμε έξι τετράγωνα στις κάθετες πλευρές,έξι στις οριζόντιες και έξι στη διαγώνιο.Πλην του εμφανούς 666 που σχηματίζεται,υπάρχει και το 6 x 6 = 36 και αν αναλογιστούμε τα τρία χρόνια που "εκλάπησαν" από τη χρονολόγηση θα συμπεράνουμε πως ίσως ο Da Vinci προσπαθούσε να μας δώσει την χρονολογία του Δείπνου ως 36μ.Χ. και όχι 33μ.Χ.Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα νταμάκια της οροφής κρύβουν κάποιο κρυμμένο νόημα και αυτό αποδεικνύεται πανεύκολα.Το ταβάνι είναι τετράγωνο αλλά η αίθουσα που καλύπτει παραλληλόγραμμη !!! Και εδώ ακριβώς φαίνεται η τέχνη του Leonardo.Μπήκε σε πολύ μεγάλο κόπο για να τετραγωνίσει το παραλληλόγραμμο και τα κατάφερε μιά χαρά ! Μόνον αν μετρήσουμε τα νταμάκια καταλαβαίνουμε το πραγματικό σχήμα της οροφής.
Η ΩΡΑ
Παρατηρώντας έξω απ'τα παράθυρα βλέπουμε το φως της ημέρας.Φως που επιμερίζεται ομοιόμορφα,λες και έρχεται από το κέντρο του ουρανού αντί από την άκρη του.Μάλιστα ο ουρανός εμφανίζεται φωτεινότερος κοντά στη γη απ'ότι προς τα άνω,σα να αναδύεται ο ήλιος.Το δείπνο σερβίρεται σε ώρα που ο ήλιος πορεύεται προς τη δύση όμως η συγκεκριμένη τοιχογραφία απεικονίζει μάλλον γεύμα αν και υπερτιτλίζεται "L'ultima Cena".Η Έλλειψη νταμιτζάνας κρασιού στο τραπέζι με κάνει μάλιστα να αναρωτιέμαι αν πρόκειται για πρόγευμα.
ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ
- Το φαγητό προφανώς είναι ψάρι.Οι ερευνητές ταλαντεύονται μεταξύ ρέγγας και χελιού.Πράγματι οι Ιταλικές ονομασίες των δύο ψαριών έχουν θρησκευτική σημασία.
- Το μέγεθος των ποτηριών και των πιάτων είναι εμφανώς δυσανάλογο των λοιπών μεγεθών του έργου.Αν μετρήσουμε τη διάμετρο του ποτηριού θα ανακαλύψουμε πως είναι μικρότερη από το δείκτη ενός χεριού που απεικονίζεται στον ίδιο πίνακα ενώ η διάμετρος του πιάτου δεν ξεπερνά μιά παλάμη.Είναι θαρρώ σαφές πως ο Da Vinci κάνει μία προσπάθεια να μας δείξει πως μικρή σημασία έχει το γεύμα ή ο δείπνος στο σύνολό του.Προσπαθεί να μας πει να κοιτάξουμε αλλού για να εντοπίσουμε το νόημα της τοιχογραφίας.
- Διακρίνουμε είκοσι κομμάτια ψωμιού που αντιστοιχούν σε δεκατρία άτομα.Δεν κάνει εντύπωση καθώς πάντα και εμείς στο τραπέζι μας φροντίζουμε το ψωμί να είναι υπέρ αρκετό για όλους. Ο στρογγυλός αριθμός όμως (20) αξίζει μελέτης όπως και ο όγκος του ψωμιού.Εκείνη την εποχή φουσκωμένο ψωμάκι,κάτι ένα οξύμωρο όπως και να το δεις.
- Ο τρόπος που είναι τοποθετημένα νοητά τα καθίσματα επίσης προκαλεί εντύπωση.Δεξιά και αριστερά του Ιησού οι απόστολοι σχηματίζουν δύο τριάδες.Υπάρχει νοηματική ισορροπία.Αν όμως τακτοποιήσουμε νοητά τις καρέκλες στο τραπέζι ώστε όλοι να είναι σε θέση να τρώνε απασχολώντας ικανό εμβαδόν από το τραπέζι,θα διαπιστώσουμε πως κάποιος περισσεύει.Το τραπέζι είναι για δέκα άτομα στην μία πλευρά του και ένα σε κάθε κεφαλή.Προφανώς είχε κάποιο λόγο που δεν τοποθέτησε κανέναν στην άλλη πλευρά του τραπεζιού.
- Αν παρατηρήσουμε τα πόδια των αποστόλων θα αντιληφθούμε πως οι περισσότεροι δεν "πατάνε γερά".Δοκιμάζοντας να καθίσουμε τοποθετώντας τον κορμό μας στην ίδια στάση με εκείνους διαπιστώνουμε πως αναγκαστικά τα πόδια μας παίρνουν διαφορετική κλίση από αυτή που υποδεικνύει ο Da Vinci.Σίγουρα και δεν πρόκειται περί λάθους.
- Εκ δεξιών του Ιησού εμφανίζεται για πολλούς ο Ιωάννης και για άλλους η Μαρία η Μαγδαληνή.Δεν θα πάρω θέση επ'αυτού.Θα σχολιάσω όμως το περίφημο "V" που μεταξύ τους σχηματίζεται.Πράγματι αποτελεί το σύμβολο του ιερού θηλυκού,όμως και το σύμβολο της νίκης και τον αριθμό "5" που έχει μεγάλη σημασία.Άλλωστε δεν είναι το μόνο "V" που δεσπόζει στην τοιχογραφία ,όπως και τα ανάποδα "V" (δηλαδή "Λ") είναι αρκετά.Όσο προσεκτικότερα κοιτώ την τοιχογραφία αναρωτιέμαι γιατί μόνον η μορφή στα δεξιά του Ιησού μας δείχνει γυναικεία.Και ο νεαρός Ιάκωβος (δεύτερος από αριστερά) εμένα γυναικεία μορφη μου κάνει.
- Μόνον σε μένα προκαλεί εντύπωση πως τα πρόσθετα πόδια του τραπεζιού είναι δύο σε κάθε πλευρά και όχι τρία όπως θα έπρεπε ? Δεν βρίσκονται καν στο μέσο του τραπεζιού μα έξω-έξω οπότε αναγκαστικά το κέντρο βάρους του επίπλου κλίνει προς τα μέσα.Αν πράγματι το τραπέζι ήταν έτσι κατασκευασμένο θα είχε πέσει στις ποδιές των αποστόλων.Είναι προφανώς κάτι άλλο που θέλει να πει ο δημιουργός.
- Η διάταξη των αποστόλων στο τραπέζι είναι άραγε τυχαία ? Σύμφωνα με την Σαμπρίνα Σφόρτσα Γκαλίτσια (το επίθετο δεν μπορεί να μη χτυπήσει στο μάτι-είναι ο πρώτος του εργοδότης!) πρόκειται για έναν ζωδιακό χάρτη.Η ερευνήτρια διατείνεται πως έσπασε τον κώδικα και ο πίνακας αναφέρεται στο τέλος του κόσμου την 1η Νοεμβρίου 4006.
ΚΙΝΔΥΝΟΙ
Ο μουσικός Τζιοβάνι Πάλα ανακάλυψε μία κρυμμένη μελωδία στο έργο.Τοποθέτησε ένα πεντάγραμμο και χρησιμοποίησε το ψωμί για νότες.Μερικές φορές βλέπουμε αυτό που θέλουμε να δούμε και όχι αυτό που υπάρχει.Όσο και να ψάξουμε για σημάδια, όσο να προσέξουμε τη λεπτομέρεια,αδυνατούμε να μπούμε στο μυαλό του Da Vinci.
Η ΑΠΟΡΙΑ
Ξεκινώντας από τα αριστερά προς τα δεξιά έχουμε :Βαρθολομαίος,Ιάκωβος ο νεότερος,Ανδρέας,Σίμων,Ιούδας, Ιωάννης,{Ιησούς} ,Ιάκωβος,Θωμάς,Φίλιππος, Ματθαίος,Θεοδόσιος,Σίμων ο Ζηλευτής.Μεταξύ Ανδρέα και Σίμωνα ξεπροβάλει ένα χέρι που κρατά μαχαίρι.Κάποιοι λένε πως μόνον του Ιωάννου (δηλ.της Μαγδαληνής)το χέρι θα μπορούσε να βρίσκεται εκεί.Αυτό είναι μάλλον αδύνατο μιάς που θα έπρεπε να έχει μιάμιση φορά μεγαλύτερο μήκος του κανονικού.Εξ'άλλου αν το συγκρίνουμε με τα λοιπά χέρια θα το βρούμε το πλέον ανδροπρεπές.Αυτό το χέρι λοιπόν είναι αυθυπόστατο. Αν ανήκει σε παραβρισκόμενο μόνον στον Ιάκωβο τον πρεσβύτερο θα μπορούσε να καταλογιστεί νοητά καθώς είναι ο μόνος του οποίου βλέπουμε μόνον το ένα χέρι.
Κάποια ερωτήματα ετέθησαν, η συνέχεια και τα συμπεράσματα σας ανήκουν.
http://www.ellanios.com/index.php/magazino/da-vinci.html
Φιλε μου ο σημερινός εχθρός σου είναι η παραπληροφόρηση των μεγάλων καναλιών. Αν είδες κάτι που σε άγγιξε , κάτι που το θεωρείς σωστό, ΜΟΙΡΆΣΟΥ ΤΟ ΤΩΡΑ με ανθρώπους που πιστεύεις οτι θα το αξιολογήσουν και θα επωφεληθούν απο αυτό! Μην μένεις απαθής. Πρώτα θα νικήσουμε την ύπνωση και μετά ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ τα υπόλοιπα.
Social Plugin